اهل سنت جاسک

شبهه در مورد آيات مبارکه (وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضَ فِي سِتَّهِٔ أَيامٍ...) و (فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي يوْمَينِ...)

لطفا در مورد آيات مبارکه (وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضَ فِي سِتَّهِٔ أَيامٍ...) و (فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي يوْمَينِ...) روشني بياندازيد که:

1:چرا به آيت اول شش روز و آيت دوم دو روز آمده است؟

 2: هنگام آفرينش آسمان و زمين شب و روزي نبوده . پس منظور از (يوم) درينجا چيست؟ لطفا سوال را در سايت نمايش ندهيد و جواب را به ايميل من بفرستيد. تشکر.

نکته: اين سواليست که از من پرسيده شده ولي آنچه من ميدانستم سوال کننده را قانع نکرد. بناء هدفم خير است.  به اميد موفقيت روز افزون شما عزيزان زحمتکش.

الحمدلله،

قبل از اينکه جواب شبهه را بدهيم اول آياتي که بيان مي دارد  آسمانها و زمين مجموعا در شش روز خلق شده اند را مي آورم :

اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ مَا لَکُم مِّن دُونِهِ مِن وَلِيٍّ وَلَا شَفِيعٍ أَفَلَا تَتَذَکَّرُونَ . خداوند کسى است که آسمانها و زمين و آنچه را ميان اين دو است در شش روز [= شش دوران‏] آفريد، سپس بر عرش (قدرت) قرار گرفت؛ هيچ سرپرست و شفاعت کننده‏اى براى شما جز او نيست؛ آيا متذکّر نمى‏شويد؟! «« السجده/4 »

وَلَقَدْ خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ وَمَا مَسَّنَا مِن لُّغُوبٍ

ما آسمانها و زمين و آنچه را در ميان آنهاست در شش روز [= شش دوران‏] آفريديم، و هيچ گونه رنج و سختى به ما نرسيد! (با اين حال چگونه زنده‏کردن مُردگان براى ما مشکل است؟!) « ق/38 »

إِنَّ رَبَّکُمُ اللّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِ أَلاَ لَهُ الْخَلْقُ وَالأَمْرُ تَبَارَکَ اللّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ

پروردگار شما، خداوندى است که آسمانها و زمين را در شش روز [= شش دوران‏] آفريد؛ سپس به تدبير جهان هستى پرداخت؛ با (پرده تاريک) شب، روز را مى پوشاند؛ و شب به دنبال روز، به سرعت در حرکت است؛ و خورشيد و ماه و ستارگان را آفريد، که مسخّر فرمان او هستند. آگاه باشيد که آفرينش و تدبير (جهان)، از آن او (و به فرمان او)ست! پر برکت (و زوال‏ناپذير) است خداوندى که پروردگار جهانيان است! « الأعراف/54 »

هُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَمَا يَخْرُجُ مِنْهَا وَمَا يَنزِلُ مِنَ السَّمَاء وَمَا يَعْرُجُ فِيهَا وَهُوَ مَعَکُمْ أَيْنَ مَا کُنتُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ

او کسى است که آسمانها و زمين را در شش روز [= شش دوران‏] آفريد؛ سپس بر تخت قدرت قرار گرفت (و به تدبير جهان پرداخت)؛ آنچه را در زمين فرو مى‏رود مى‏داند، و آنچه را از آن خارج مى‏شود و آنچه از آسمان نازل مى‏گردد و آنچه به آسمان بالا مى‏رود؛ و هر جا باشيد او با شما است، و خداوند نسبت به آنچه انجام مى‏دهيد بيناست! « الحديد/4 »

الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ الرَّحْمَنُ فَاسْأَلْ بِهِ خَبِيرًا

همان (خدايى) که آسمانها و زمين و آنچه را ميان اين دو وجود دارد، در شش روز [= شش دوران‏] آفريد؛ سپس بر عرش (قدرت) قرار گرفت (و به تدبير جهان پرداخت، او خداوند) رحمان است؛ از او بخواه که از همه چيز آگاه است! «« الفرقان/59 »»

حال نگاهي به آيات 9 تا 12 سوره فصلت بيندازيم :

قُلْ أَئِنَّکُمْ لَتَکْفُرُونَ بِالَّذِي خَلَقَ الْأَرْضَ فِي يَوْمَيْنِ وَتَجْعَلُونَ لَهُ أَندَادًا ذَلِکَ رَبُّ الْعَالَمِينَ

بگو: آيا شما به آن کس که زمين را در دو روز آفريد کافر هستيد و براى او همانندهايى قرارمى‏دهيد؟! او پروردگار جهانيان است!

وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ مِن فَوْقِهَا وَبَارَکَ فِيهَا وَقَدَّرَ فِيهَا أَقْوَاتَهَا فِي أَرْبَعَةِ أَيَّامٍ سَوَاء لِّلسَّائِلِينَ

او در زمين کوه‏هاى استوارى قرار داد و برکاتى در آن آفريد و موادّ غذايى آن را مقدّر فرمود،درست به اندازه نياز تقاضا کنندگان!

ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاء وَهِيَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلْأَرْضِ اِئْتِيَا طَوْعًا أَوْ کَرْهًا قَالَتَا أَتَيْنَا طَائِعِينَ

سپس به آفرينش آسمان پرداخت، در حالى که بصورت دود بود؛ به آن و به زمين دستور داد: «به وجود آييد (و شکل گيريد)، خواه از روى اطاعت و خواه اکراه!» آنها گفتند: «ما از روى طاعت مى‏آييم (و شکل مى‏گيريم)!»

فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي يَوْمَيْنِ وَأَوْحَى فِي کُلِّ سَمَاء أَمْرَهَا وَزَيَّنَّا السَّمَاء الدُّنْيَا بِمَصَابِيحَ وَحِفْظًا ذَلِکَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ

در اين هنگام آنها را بصورت هفت آسمان در دو روز آفريد، و در هر آسمانى کار آن (آسمان) را وحى (و مقرّر) فرمود، و آسمان پايين را با چراغهايى [= ستارگان‏] زينت بخشيديم، و (با شهابها از رخنه شياطين) حفظ کرديم، اين است تقدير خداوند توانا و دانا!

..........

که در اين دسته اگر جمع بزنيم مجموع ايام خلقت 8 مي شود .دو روز زمين .چهار روز استواري کوهها و تقدير اوقات و برکات و دو روز خلقت آسمانها:

 8=2+4+2

قبل از اينکه به تحقيقي که خودم در اين زمينه کرده ام بپردازم نظرتان را به جوابي  که غالبا يه  اين شبهه داده مي شود جلب ميکنم:

آنجا که مى‏گويد" اربعة ايام" (چهار روز) منظور تتمه چهار روز است، به اين ترتيب در دو روز اول از اين چهار روز زمين آفريده شد، و در دو روز بعد ساير خصوصيات زمين، به اضافه خلقت آسمانها در دو روز مجموعا شش روز (شش دوران) مى‏شود.

نظير اين تعبير در زبان عرب و تعبيرات فارسى نيز وجود دارد که فى المثل گفته مى‏شود:

از اينجا تا مکه ده روز طول مى‏کشد، و تا مدينه پانزده روز، يعنى پنج روز فاصله مکه و مدينه است و ده روز فاصله اينجا تا مکه. البته اگر آيات متعدد آفرينش در شش روز نبود چنين تفسيرى پذيرفته نمى‏شد، ولى از آنجا که آيات قرآن يکديگر را تفسير مى‏کنند، و قرينه يکديگر مى‏شوند، تفسير بالا بخوبى قابل قبول است.

شايد نياز به تذکر نداشته باشد که" روز" در آيات فوق هرگز به معنى روز معمولى نيست، چرا که قبل از آفرينش زمين و آسمان اصلا روز به اين معنى وجود نداشت، بلکه منظور از آن دورانهاى آفرينش است که گاه ميليونها يا ميلياردها سال به طول انجاميده.

اولا تفاوتي آشکار است بين آيات .در تمامي آياتي که بيان دارد خلقت آسمانها و زمين در شش روز خلق شده  از ماده خلق استفاده شده

 اما در آيه اي که برخي شبهه وارد ساخته اند که مجموع آن مي شود 8 روز  از لفظ خلق استفاده نشد بلکه از ماده قضي استفاده شده

اگر در آيه 9 چنين آمده  بود فَفخَلَق  سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي َيوْمَيْنِ مي توانستيم با آيات ديگر مقايسه کنيم و چنين بگويم که در اين آيات :

آيه 9 :

خَلَقَ الْأَرْضَ فِي يَوْمَيْنِ

 آيه 10:

وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ مِن فَوْقِهَا وَبَارَکَ فِيهَا وَقَدَّرَ فِيهَا أَقْوَاتَهَا فِي أَرْبَعَةِ أَيَّامٍ

آيه 11:

ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاء وَهِيَ دُخَانٌ

آيه 12:

فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي يَوْمَيْنِ

مجموعا هشت روز مي شود

همينطور که مي بينيد در هيچ يک از آيات بالايي  نگفته آسمانها در دو روز خلق شده !

تنها چيزي که گفته در روز اتفاق افتاده و مربوط به آسمانها هم هست ((فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ)) هست که  ماده قضي با خلق تفاوت دارد و معني تحکيم کردن و محکم کردن آسمانها را دارد

بله اگر گفته بود فخلق سبع سَمَاوَاتٍ فِي يَوْمَيْنِ اشکال وارد بود .

پس نمي توان از ايات استفاده کرد که در شش روز زمين و تقديرات ..خلق شده و در دو  روز آسمانها که بگوييم مجموع آن مي شود 8 روز که با ديگر آيات تناقض داشته باشد

از طرف ديگر  آيه دهم هم در مورد خلقت زمين نيست بلکه در مورد استوار کردن کوه ها و تقدير کردن اوقات هست که اين مرحله بعد از خلقت صورت گرفته .

تنها چيزي که مي توان گفت در آيات شريفه سوره فصلت  تصريح به آن شده  در دو روز خلق شدن  زمين هست .اما در مورد اينکه آسمانها در چند روز خلق شده اند هيچ بياني در اين آيات نيامده .

اما دو روزي که در اين آيه آمده :

وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ مِن فَوْقِهَا وَبَارَکَ فِيهَا وَقَدَّرَ فِيهَا أَقْوَاتَهَا فِي أَرْبَعَةِ أَيَّامٍ

در مورد تقدير اوقات و برافراشتن کوههاست نه در مورد خلقت زمين و همچنين دو روزي که در مورد آسمانها آمده :

فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي يَوْمَيْنِ

در مورد خلقت آسمانها نيست بلکه در مورد محکم کردن آسمانهاست

پس تنها مي توان مي توان گفت خلقت زمين در روز بوده اما اينکه آسمانها در چند روز بوده را دليلي از قرآن نداريم که چند روز بوده .

پس قرآن دو چيز را تصريح نموده :زمين به تنهايي در دو روز خلق شده و مجموع زمين و آسمانها در شش روز.

که اين دو باهم هيچ تناقض و تضادي ندارند.